Op 13 mei leidde Jan Peter Balkenende als DSGC-voorzitter een parallelsessie over de SDG’s, waaraan circa dertig gasten deelnamen. De discussie leidde tot onderstaande gemeenschappelijke bevindingen. Een aantal deelnemers hebben hieraan nog een persoonlijke noot toegevoegd.
We leven in een onzekere tijd. De onheilspellende onderzoeksrapporten over de opwarming én uitputting van de aarde buitelen over elkaar heen. Pal na de angstige periode van de corona-epidemie, brak de oorlog in de Oekraïne uit en zijn er grote zorgen over de geopolitieke instabiliteit. Democratie en vrijheid liggen onder vuur. Alles bij elkaar omstandigheden waar je wakker van ligt.
Zo’n tijd kun je uitsluitend doorkomen als er iets goeds is dat mensen samenbindt; een toekomstbeeld dat je met vereende krachten realiteit wilt maken. Dat is er! Zo bleek tijdens de jaarlijks terugkerende Bilderbergconferentie van VNO-NCW in Oosterbeek, dit jaar op 13 en 14 mei, waar ondernemers samenkomen om zich te bezinnen op maatschappelijke vraagstukken en hun rol daarbij. Het geloof is gestoeld op de 17 Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties, die een gemeenschappelijke agenda bieden voor een eerlijke, duurzame en inclusieve wereld.
Nederlands bedrijfsleven wil versnellen voor de SDG’s
De 17 doelen, zoals geen honger, gender gelijkheid, klimaatactie en vrede en rechtvaardigheid, zijn in 2015 ondertekend door bijna alle landen van de wereld. Het Nederlandse bedrijfsleven, van groot tot klein, wil aan de doelen bijdragen. Tot zover goed nieuws.
Maar de CEO’s, ondernemers, politici en andere stakeholders op de Bilderbergconferentie zijn er niet gerust op. Zij geven aan dat onze inspanningen voor de SDG’s op korte termijn verveelvoudigd moeten worden als je de instabiliteit in de wereld de baas wilt blijven. Er moet veel, heel veel veranderen. Om te beginnen moeten we de energietransitie versnellen, circulair gaan handelen en onze eetgewoonten veranderen. Dat betekent dat gehele waardenketens compleet anders ingericht moeten worden.
SDG’s moeten kern regeringsbeleid worden
Over hoe dat te bereiken hebben ondernemers concrete voorstellen. Zo moeten de SDG’s opgenomen worden in de kern van het regeringsbeleid. Ze wegmoffelen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking, zoals nu het geval is, werkt niet. Ook moeten de bijdragen aan de SDG’s toetsbaar worden aan de hand van een uniform Europees instrumentarium en over die meetbare resultaten moet elke partij – bedrijf, overheid, ngo – openbaar verslag doen. In de educatie en communicatie zijn eveneens nog grote stappen te zetten: kennis uitwisselen, best practices ophalen, jongeren scholen bijvoorbeeld. En er vooral voor zorgen dat iedereen intrinsiek gemotiveerd raakt om zich in te zetten voor de SDG's. Want hoewel betere incentives, zoals beloning, bij de implementatie van nieuwe systemen nodig zijn, blijft compliance (naleven van wet- en regelgeving) second best.
SDG’s verdrijven angst
De SDG’s bieden perspectief. Perspectief geeft hoop en energie en verdrijft de angst. Dat hebben we bij de huidige toestand van de wereld hard nodig. Nederland kan en moet wereldwijd koploper worden op de weg naar de realisatie van de VN-ontwikkelingsdoelen, inclusief de economische doelen. In onderlinge verwevenheid zorgen zij alle voor brede welvaart.
Het Nederlandse bedrijfsleven is innovatief, creatief en daadkrachtig en kan zijn kennis en kunde exporteren naar landen waar het niet goed gaat. Nederland is een rijk land, er is ruimte om breder te kijken dan winst, omzet en kostenbesparingen. Internationale samenwerking tussen landen is daarbij onontbeerlijk, evenals de betrokkenheid van de jonge generatie.
Ondernemers op de Bilderbergconferentie stellen zichzelf niet langer de vraag ‘hoe kan ik aan de SDG’s bijdragen’, maar ‘hoe kan ik mijn bijdrage snel vergroten’. Dat geeft hoop voor de toekomst.
----------------------------------------------------------
Hester Maij, director Global Public Affairs & Farm Sustainability
‘Royal FrieslandCampina is lid van de DSGC en heeft een ambitieuze strategische verduurzamingsagenda opgesteld ‘nurishing a better planet’, waar op 8 van de 17 SDG’s een grote bijdrage wordt geleverd. Van verdubbeling van betaalbare voedingsrijke producten in landen waarbij het inkomen van de bevolking laag is, tot het doel om klimaat neutrale zuivel te produceren. RFC is een coöperatie van melkveehouders en dat betekent dat wij voor de lange termijn samenwerken met bedrijven, klanten, consumenten, ngo’s en overheden om onze doelen te halen.’
Marck Hagen, innovatiedirecteur Kekkila-bvb
‘Transitie vraagt ook om snelheid van de overheid bij het vergunnen en vernieuwen van richtlijnen op gebied van veiligheid en - op mijn werkgebied waar wij concurreren om dezelfde grondstoffen als de energiesector – voedselveiligheid en voedselbeschikbaarheid. Bij innovaties of aanpassingen is er vaak ook geen wetgeving. Kortom, de overheid kan het bedrijfsleven niet bijbenen.
Laatste voorbeeld. Timmermans gaat nu weer goedkeuren dat er hout (bomen) verbrand mogen worden voor energie. Maar de substraatsector moet dan weer hogere prijzen betalen voor houtvezel als grondstof voor substraat. Dan doen we het dus dubbelslecht, want hierdoor meer CO2 en minder substraat, en daarmee duurder voedsel. Gezond eten wordt dan weer voor de elite.’
Bart Zegers, directeur Wiltec
‘De tijd waarin we leven en het toekomstperspectief dat er is, komt met kansen, uitdagingen en vooral ook verantwoordelijkheid; voor onze planeet, kansengelijkheid voor iedereen én toekomstige generaties. Het is inspirerend om te ervaren hoe dit leeft én op de agenda staat bij ontzettend veel bedrijven en organisaties; en vooral geeft het veel energie om als onderneming, sector en land concreet aan de slag te gaan met de SDG’s. Niet alleen praten, maar gewoon doen. Zo maak je een verschil en boeken we duurzame vooruitgang.
Christa Wouda, eigenaar DIO consultancy & trainingen
‘Ondernemers kunnen hun bijdrage vergroten door een samenwerking aan te gaan met het onderwijs. Deze route stimuleert het denken buiten de hokjes!’
Claudia Benmesahel-Kruidbos, adviseur-eigenaar Underdog Enterprises
‘Als wij de aarde voor onze kinderen beter willen nalaten dan zullen wij over de generatie kloof heen moeten stappen en samen met de millennials, de generatie Z intrinsiek moeten motiveren.’
Henk den Boer, voorzitter werkgeversvereniging Onderhoud NL
‘Niet zelden belanden we in suggesties wat we - of zij - moeten doen om de SDG’s te verwezenlijken. Juist daar heeft de ondernemer de kans om ‘we’ of ‘zij’ te vervangen voor ‘ík’, door de daad bij het woord te voegen en direct het verschil te maken met concreet handelen. Door dat te infecteren op anderen ontstaat er een sfeer van doen in plaats van praten.’
Henk Middelkoop, architect Kokon
‘Tijd voor actie inzake stokkende circulariteit en piekend materiaalgebruik. Beton, plastics en gebakken producten hebben forse nadelen op meerdere vlakken. Het is tijd voor Houtland Campina: een coöperatie van bouwsector en boeren die Holland weer volplant met bomen. En ook versneld houtconcessies in veilige landen (Zweden) opkoopt. Dit in het kader van DeltaplanT, het actieplan voor bouwen met hout. Begin met planten, overbrug met concessies, stop met verbranden. De enige route voor de bouw die SDG-doelen voor 1 miljoen woningen mogelijk gaat maken.’
René Klawer, reisondernemer en voormalig voorzitter van VNO-NCW West
‘Om grote stappen te maken in educatie en communicatie moeten vooral mkb-ondernemers geïnformeerd en betrokken worden bij de DSGC en de Sustainable Development Goals. Bij het mkb met ruim zeventig procent van ons bbp is nog teveel onbekendheid. Dat moet veranderen. Een belangrijke taak voor VNO-NCW en MKB Nederland en voor alle brancheorganisaties. En begin vooral bij je zelf.’
Roderik Pape, voorzitter PZO ZZP
‘Een van de meest positieve punten is de wil, kunde en kennis bij de aanstormende generaties, millennials en generatie Zoom om hun bijdrage te leveren in de transities die voor ons staan of al bezig zijn. Bij alle vragen die gesteld worden, hoort altijd ook het antwoord op de extra vraag: wat houd jou tegen? Met een serieus antwoord op deze extra vraag kunnen wij ons laten leiden door deze generaties, onze ervaring en de gezamenlijke open geesten.’
Ron Nulkes, directeur Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid
‘SDG16 beoogt vredige, veilige, rechtvaardige en inclusieve samenlevingen. Dat vormt de basisvoorwaarde voor de andere SDG’s. De Nederlandse Defensie- en Veiligheidssector draagt actief bij om dit doel te bereiken.’
Harm Edens, Dagvoorzitter Bilderberg-conferentie
‘’We hebben de verhalen nodig van alle VNO/NCWers die bezig zijn met de transitie… wat gaat er goed, wat is lastig en met wie werken ze samen? Wat hebben ze nodig om te versnellen om in 2030 circulair en klimaatneutraal te zijn? Daar heeft de hele samenleving op elk niveau erg veel aan.’